Spółka zoo a ZUS to rozległy i nie tak oczywisty temat. Pojawiają się tutaj takie kwestie jak wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. a ZUS, kwestia podziału udziałów w przypadku spółki z dwoma lub wieloma wspólnikami, a także pytania, czy składka ZUS w spółce z.o.o jest obligatoryjna zarówno dla jednego wspólnika, jak i dla dwóch wspólników? Kto podlega obowiązkowym składkom na ubezpieczenie społeczne? Czy można uniknąć składki ZUS w spółce, a jeśli tak, to w jaki sposób?
Wątpliwości i znaków zapytania jest mnóstwo. Postaramy się w przystępny sposób objaśnić, jak wygląda sprawa w układzie spółka zoo a ZUS, przytoczymy formalności i omówimy najczęściej pojawiające się scenariusze w temacie spółka zoo a ZUS.
Dowiecie się także, kiedy wspólnik dwuosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością uznawany jest za niemal jedynego wspólnika i co to oznacza? Dlaczego w takim przypadku składka ZUS staje się konieczna do uiszczania?
Kto podlega obowiązkowym składkom na ubezpieczenie społeczne?
Ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności podlegają wyłącznie osoby fizyczne i wspólnicy spółek osobowych. Nie są natomiast zobowiązane do uiszczania składek ZUS osoby prawne. Kwestię tę reguluje Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 1998 nr 137 poz. 887) – „Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą oraz osobami z nimi współpracującymi”.
W rzeczywistości możemy mieć jednak do czynienia ze spółką z o.o. z jednym wspólnikiem, jak również z dwoma lub wieloma wspólnikami. W każdym z przypadków kwestia opłacania składek na ubezpieczenie społeczne wygląda zgoła inaczej.
Otóż składka ZUS w spółce z o.o. nie zawsze jest obowiązkowa. W którym zatem układzie możemy być zwolnieni z uiszczania obowiązkowych składek na ubezpieczenie społeczne?
Obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym podlegają wspólnicy jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Jeżeli osoba fizyczna jest wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, to zobowiązana jest płacić składki. Chodzi zarówno o składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również o składkę zdrowotną. Oznacza to w teorii, że w sp. z o.o. ZUS płacą tylko wspólnicy spółek jednoosobowych.
Zdaje się zatem, że w lepszej sytuacji są wspólnicy wieloosobowej spółki z o.o. nie podlegają oni obowiązkowym ubezpieczeniom ZUS. Ale czy zawsze tak jest?
Od każdej reguły są wyjątki, a więc i kwestia opłacania składek ZUS spółce z o.o. z dwoma wspólnikami nie jest jednoznaczna. W kolejnych akapitach wyjaśniamy dwie kwestie: jednoosobowa spółka z o.o. i działalność gospodarcza a składki ZUS oraz ZUS w spółce z.o.o dla dwóch wspólników.
Jednoosobowa spółka zoo a ZUS
Jednoosobowa spółka z o.o. i działalność gospodarcza a składki ZUS – rozwińmy najpierw ten wątek. Tak jak były wspomniane powyżej: z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, że jedna osoba zakładająca spółkę z o.o. – co w polskim prawie jest możliwe – nie uniknie obowiązkowych składek ZUS.
Właściciel jednoosobowej spółki z o.o. jest bowiem traktowany jak osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą, a więc uiszczanie składek na ubezpieczenie społeczne jest obowiązkowe.
Warto również pamiętać, że wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. nie może się w niej zatrudnić na umowę o pracę. W takiej sytuacji byłby bowiem jednocześnie pracodawcą i pracownikiem. Jedynym sposobem na uniknięcie opłacania składek ZUS jest spółka przynajmniej dwóch wspólników.
Spółka a ZUS – jak jest w przypadku dwóch wspólników?
Choć wobec powyższego wydawać by się mogło, że prowadzenie spółki z o.o. przez dwóch wspólników, zwolni ich z opłacania składek ZUS, kwestia ta również nie jest zupełnie prosta, oczywista i jednoznaczna. Owszem, co do zasady wspólnicy wieloosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, którzy nie są powiązani ze spółką umową o pracę, nie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Tutaj jednak pojawia się dodatkowo kwestia podziału udziałów w spółce. Podział udziałów stanowi trzon wewnętrznych ustaleń wspólników, ale również wpływa na to, czy uiszczanie składek na ubezpieczenie społeczne będzie konieczne, czy też nie. Czy aby uniknąć składek ZUS wystarczy podzielić się udziałami w spółce w taki sposób, że np. jeden wspólnik ma 99 procent udziałów, a drugi zaledwie 1%?
Nie. Sąd Najwyższy takie praktyki podważył, uznając tak dużą dysproporcję za próbę unikania oskładkowania spółki z o.o. Sądy w takich sytuacjach, wspólnika o dominującej części udziałów nazywają niemal jedynym wspólnikiem. „Niemal jedyny wspólnik” nie może być w swojej spółce zatrudniony na umowę o pracę, a zatem podlega obowiązkowym ubezpieczeniom w ZUS.
Krótko mówiąc, nawet jeśli w KRS widnieje dwóch udziałowców, ale jeden ma np. 99 % udziałów, to w świetle orzecznictwa taką spółkę traktuje się jako spółkę jednoosobową, podlegającą obowiązkowym składkom na ubezpieczenie społeczne.
Trzeba pamiętać, że obowiązek płacenia ZUS w spółce z o.o. może wynikać także z faktu, że wspólnik zatrudniony jest w spółce na jedną z umów, co do których prawo przewiduje obowiązek oskładkowania. ZUS w spółce z o.o. zapłaci więc wspólnik zatrudniony na umowę zlecenie, umowę o pracę, czy kontrakt menedżerski.
ZUS dla członka zarządu lub prezesa spółki
A co w kontekście składek ZUS wobec członka czy prezesa zarządu? Prezes spółki z o.o., a także inni członkowie zarządu muszą płacić składki ZUS tylko w przypadku, gdy są zatrudnieni w spółce na podstawie tytułu zobowiązującego do objęcia składkami, np. na podstawie umowy zlecenia, umowy o pracę czy kontraktu menedżerskiego.
Wspólnik spółki z o.o. a składka zdrowotna – zmiany od 2022 roku
Wraz z rokiem 2022 w życie weszła zmiana zasady zgłaszania członków zarządów do ubezpieczenia zdrowotnego. Od 1 stycznia 2022 roku członkowie zarządu, którzy z tego tytułu otrzymują wynagrodzenia, czyli na przykład członkowie zarządu lub prezesi, którzy pełnią swoją funkcję na podstawie powołania i z tego tytułu otrzymują wynagrodzenie, podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Zmianę tę wprowadził Polski Ład. Obowiązkowa składka zdrowotna w wysokości 9% od wynagrodzenia wypłaconego członkowi zarządu lub prezesowi obowiązuje od dnia jego powołania do dnia odwołania z funkcji.
Wspólnik spółki z o.o. a składka zdrowotna – to kolejny temat. Tutaj akurat, jak również w zakresie obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, nic się nie zmienia. Nadal wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. traktowany jest w tym zakresie jako osoba prowadząca działalność gospodarczą.
Jeśli więc jedyny wspólnik spółki z o.o. jest osobą fizyczną, zapłaci składki społeczne i składkę zdrowotną. Zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych, powinność ubezpieczeń społecznych w przypadku wspólników jednoosobowych spółek z o.o. obowiązuje od dnia wpisania spółki do KRS albo od dnia nabycia udziałów do dnia wykreślenia spółki z KRS albo zbycia wszystkich udziałów w spółce.